Những bước ngoặt quan trọng trong hình trình tìm đường cứu nước của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc
Trong hành trình tìm đường cứu nước của Người có những quyết định vô cùng quan trọng, có tính chất bước ngoặt. Những bước ngoặt quan trọng ấy đã từng bước đưa Người đến với ánh sáng của Chủ nghĩa Mác – Lênin, đồng thời thể hiện bản lĩnh, trí tuệ, sự mẫn cảm chính trị và lòng yêu nước nồng nàn của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc.
Bước ngoặt thứ nhất, lựa chọn hướng đi đúng.
Khác với các nhà yêu nước đương thời, Người đã chọn cho mình một hướng đi mới – Đi sang phương Tây. Sự lựa chọn hướng đi của Người là hoàn toàn đúng đắn. Bởi vì, Phương Tây là nơi có học thuyết cách mạng tư sản, nơi đã diễn ra các cuộc cách mạng tư sản điển hình, nơi đi “khai hóa văn minh”, nơi có kẻ thù của dân tộc – Thực dân Pháp và cũng vì thế, theo triết lí phương Đông : “Không vào hang cọp sao bắt được cọp con”. Bác chọn phương Tây còn vì một lí do rất đơn giản: Muốn tìm hiểu xem đằng sau những từ: “Tự do, bình đẳng, bác ái” là gì rồi về giúp đồng bào mình. Và như chúng ta đã biết, sang phương Tây, Người đã đến với chủ nghĩa Mác – Lênin – chân lý của thời đại.
Như vậy, bước ngoặt quan trọng đầu tiên có tính quyết định đến việc lựa chọn con đường cứu nước của Người sau này là : Người đã chọn một hướng đi đúng.
Không dừng lại ở đó, ở bước ngoặt thứ nhất này còn cho thấy: Người đã chọn một cách đi đúng – đi vào thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn rồi mới tìm hiểu lí luận và từ lí luận Người lại đem đối chiếu với thực tiễn - mặc dù Người chưa biết đến phép biện chứng duy vật của triết học Mác – Lênin. Câu chuyện chia tay người bạn trước khi lên tàu ra đi tìm đường cứu nước của Người đã cho chúng ta thấy rõ điều đó. Hai bàn tay xòe ra đầy quyết tâm của anh Nguyễn đã khẳng định rõ điều đó. Và trong hành trình tìm đường cứu nước, Người đã trải qua rất nhiều nghề của Một người thợ ảnh, một người xúc tuyết, một người viết thư pháp trên đồ gốm giả cổ…Trải qua thực tiễn và chính thực tiễn đã tôi luyện ý chí và kinh nghiệm đấu tranh cho lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc và cũng chính thực tiễn là những nhịp cầu đưa Người đến với chủ nghĩa chân chính, chắc chắn nhất và cách mệnh, khoa học nhất.
Bước ngoặt thứ hai, phân biệt rõ bạn thù trên phạm vi toàn thế giới.
Khi sang các nước phương Tây, Người không bị choáng ngợp bởi những vẻ hào nhoáng bên ngoài của những kinh đô hoa lệ, sang trọng bậc nhất châu âu và thế giới lúc bấy giờ. Vì thế, đến thăm tượng thần tự do – Mỹ, Người không chỉ nhìn thấy vòng nguyệt quế trên đầu tượng Nữ thần mà còn thấy dưới chân Nữ thần rất nhiều nô lệ da đen đang chịu bao tủi cực, đói khổ, áp bức bóc lột… Với óc quan sát tinh tế và khả năg khái quát cao, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã đi đến kết luận hết sức quan trọng: Trên thế giới này cho dù màu da khác nhau nhưng chỉ có hai loại người mà thôi. Đó là loại người đi áp bức bóc lột và loại người bị áp bức bóc lột. Nhận thức của Người đã góp phần quan trọng: Phân định bạn – thù trên phạm vi toàn thế giới.
Bước ngoặt thứ ba, kiên quyết khước từ con đường cách mạng tư sản.
Đến Pháp, Mỹ, Anh là những quốc gia đã trải qua cách mạng tư sản hàng trăm năm, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã được chứng kiến, thấy rõ không những sự phát triển của những quốc gia này mà quan trọng hơn, Người đã thấy rõ một thực tế: Sự bất công vẫn tồn tại. Đó là cơ sở vô cùng quan trọng để Người đi đến kết luận hết sức quan trọng: Cách mạng tư sản không đến nơi. Người khẳng định: “Cách mệnh Pháp cũng như cách mệnh Mỹ, nghĩa là cách mệnh tư bản, cách mệnh không đến nơi. Tiếng là cộng hòa dân chủ kỳ thực trong thì nó tước lục công nông, ngoài thì nó áp bức bức thuộc địa, cách mệnh đã bốn lần rồi mà nay công nông Pháp hãy còn phải mưu cách mệnh một lần nữa mới mong thoát khỏi vòng áp bức”. Từ đó, Người đi đến một lựa chọn vô cùng sáng suốt: Kiên quyết khước từ con đường cách mạng tư sản – mặc dù chưa biết cứu nước bằng con đường nào. Quyết định của Người có tính chất bước ngoặt vô cùng quan trọng vì thời điểm này, cách mạng tư sản đang có sức hấp dẫn lớn đối với cách mạng Việt Nam và những nhà yêu nước đương thời. Mặt khác, khước từ con đường cứu nước cũ vì nó “không đến nơi”, là tiền đề vô cùng quan trọng giúp người đến với cách mạng Tháng Mười Nga, đến với cách mạng vô sản – cách mệnh đến nơi, cách mệnh triệt để nhất.
Bước ngoặt thứ tư, thấy rõ bản chất của chủ nghĩa đế quốc.
Năm 1919, các nước thắng trận họp hội nghị Vécxây nhằm chia lại thuộc địa sau chiến tranh thế giới thứ nhất. Thay mặt những người Việt Nam yêu nước, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã gửi đến Hội nghị bản Yêu sách của nhân dân An Nam. Bản Yêu sách là một đòn trực diện đánh vào kẻ thù, như một tiếng bom làm rung chuyển thế giới tư bản ngay tại chính quốc. Tuy nhiên, mặc dù những yêu sách Người đưa ra rất đỗi bình thường – Những quyền lợi thiết thực: Tự do báo chí, tự do hội họp, thay chế độ ra các sắc lệnh bàng chế độ ra các đạo luật…nhưng Hội nghị đã không chấp nhận. Từ đó, Người đi đến một nhận xét vô cùng quan trọng: Chủ nghĩa Uyn xơn chỉ là một trò bịp bợm lớn. Sự nghiệp giải phóng các thuộc địa không thể trông chờ vào những lời hứa của các chính khách các nước tư bản mà phải dựa vào chính nội lực và sự nỗ lực, hy sinh… của các nước thuộc địa.
Bước ngoặt thứ năm, bắt gặp chủ nghĩa Mác – Lênin.
Tháng 7 năm 1920, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc bắt gặp Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa của V.I.Lênin đăng trên báo Humanite (Nhân đạo) – Đăng liên tiếp hai số ngày 16, 17.7.1920. Mặc dù chưa hiểu hết nội dung văn kiện quan trọng này, nhưng bằng sự mẫn cảm về chính trị, Người đã khẳng định rằng: Đây là cái cần thiết cho chúng ta, là con đường giải phóng cho chúng ta. Tiếp đó, tháng 12.1920, tại Đại hội lần thứ 18 Đảng Dân chủ Xã hội Pháp, Người đã tham gia thành lập Đảng Cộng sản Pháp và bỏ phiếu tán thành việc Đảng Cộng sản Pháp gia nhập Quốc tế III. Hai sự kiện vào tháng 7 và tháng 12 năm 1920 chứng tỏ: Người đã tìm thấy và lựa chọn dứt khoát con đường cứu nước đúng đắn cho cách mạng Việt Nam. Người khẳng định: Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc không có con đường nào khác con đường cách mạng vô sản. Lựa chọn của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc cũng chứng tỏ: Người từ một nhà yêu nước chân chính trở thành một người Cộng sản chân chính; cách mạng Việt Nam chấm dứt sự khủng hoảng, bế tắc về đường lối cứu nước.
Tóm lại
Trong hành trình ra đi tìm đường cứu nước (1911-1920), lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã có năm quyết định quan trọng có tính chất bước ngoặt. Những quyết định quan trọng ấy, đã góp phần hết sức quan trọng giúp Người từng bước tìm thấy và lựa chọn con đường cứu nước đúng đắn cho cách mạng Việt Nam – Con đường cách mạng vô sản.
Những quyết định sáng suốt của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc cho thấy trí tuệ mẫn tiệp, khả năng phân tích, nhìn nhận đánh giá chính xác tình hình thế giới và trong nước, phân định rõ bạn – thù; đồng thời, cho thấy bản lĩnh độc lập, tự chủ của một nhà cách mạng chân chính. Nhờ vậy, Người đã tìm thấy và lựa chọn được con đường cứu nước đúng đắn cho cách mạng Việt Nam.
Những bước ngoặt quan trọng trong hành trình ra tìm đường cứu nước của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc cho chúng ta bài học kinh nghiệm hết sức quý báu trong tình hiện nay. Trước tình hình thế giới và trong nước có nhiều biến động phức tạp như hiện nay, đòi hỏi toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta phải hết sức bình tĩnh, tỉnh táo, sáng suốt phân tích, nhìn nhận đánh giá chính xác tình hình. Từ đó, có được những đối sách phù hợp thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.